Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753
Grimìo-di-boursèu-redoun
Grimmia orbicularis
Grimmiaceae
Nom en français : Grimmie orbiculaire.
Descripcioun :Aquesto mousso coumuno dóu gènre Grimmia trachis en couissin gris, sourne e redoun sus li roucas cauquié. Coume quàsi tóuti li mousso dóu meme gènre si fueio soun acabado pèr uno longo ciho ialino. Fai eisadamen d'espouroufite clina que de verd devènon aranjo.
Usanço :Se destrìo de Grimmia pulvinata, enca mai coumuno, bonodi soun urno redouno (acabado emé uno pouncho pèr Grimmia pulvinata) e subretout au microuscope que si celulo de baso de fueio soun 4 à 8 cop pu longo que larjo (quàsi carrado pèr Grimmia pulvinata). Coumpara emé la grimìo-en-couissin que ié sèmblo proun.
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 4 cm
Fueio : 1,5 à 2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Grimmia
Famiho : Grimmiaceae
Ordre : Grimmiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,2 à 0,3 cm
Ø (o loungour) flour : Dènt larjo
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roco
- Muraio
- Paret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Grimmia orbicularis Bruch ex Wilson, 1844